Mới đây NHNN tiếp tục có Thông tư 18/2019/TT-NHNN điều chỉnh bổ sung Thông tư 43/2016/TT-NHNN. Theo đó, hoạt động tài chính tiêu dùng trong thời gian tới của Công ty tài chính và của ngân hàng sẽ lành mạnh hơn.

Trước đây, các công ty tài chính giải ngân trực tiếp tiền mặt cho khách hàng, nhưng trong thời gian tới sẽ giảm dần về mức 30% đến năm 2024 so với mức 70% cho vay bằng tiền mặt hiện nay. Mặt khác, Thông tư 18 cũng điều chỉnh hành vi đòi nợ phản cảm của công ty tài chính.

Theo đó, công ty tài chính chỉ được giải ngân trực tiếp cho khách hàng (cho vay tiền mặt) đối với khách hàng không có nợ xấu theo báo cáo quan hệ tín dụng tra cứu tại Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam (CIC) tại thời điểm gần nhất so với thời điểm ký kết hợp đồng cho vay tiêu dùng.

Tổng dư nợ cho vay tiêu dùng giải ngân trực tiếp cho khách hàng tại một công ty tài chính so với tổng dư nợ tín dụng tiêu dùng của công ty đó phải tuân thủ tỉ lệ tối đa theo lộ trình. Cụ thể, tỉ lệ cho vay tiền mặt trên tổng dư nợ tín dụng tại một công ty tài chính từ ngày 1-1-2021 là 70%, giảm dần qua các năm và sẽ về mức 30% từ đầu năm 2024. Như vậy, các công ty tài chính có lộ trình trong 5 năm để giảm cho vay tiền mặt.

Cũng tại Thông tư 18, Ngân hàng Nhà nước quy định rõ các biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ phù hợp với đặc thù của khách hàng, quy định của pháp luật và không bao gồm biện pháp đe dọa đối với khách hàng.

Theo ông Nguyễn Hoàng Minh - Phó giám đốc NHNN chi nhánh TP.HCM, bài toán ngăn chặn hoạt động tín dụng đen đòi hỏi nhiều đơn vị phải có giải pháp đồng bộ. Riêng ngành ngân hàng thời gian qua coi việc phát triển thị trường tài chính lành mạnh là giải pháp tốt nhất đáp ứng nhu cầu người dân cũng như ngăn chặn tín dụng đen.

Tuy nhiên, thời gian qua trong xã hội còn nhiều công ty tài chính có nét văn hóa thu hồi nợ gây nhiều phản cảm cho dư luận, xã hội. Vì vậy, Thông tư mới của NHNN sẽ điều chỉnh hoạt động thu hồi nợ khi quy định rõ thời gian, số lần, đối tượng nhắc nợ. Trong đó, công ty tài chính chỉ được nhắc nợ với người nợ thay vì thông tin đến cả những người liên quan cá nhân vay nợ như thời gian qua.

Hoạt động của các công ty tài chính phải công khai, minh bạch. Trong đó, lãi suất, các loại phí, hồ sơ vay vốn, phương pháp tính lãi sẽ được công khai. Công ty tài chính cũng phải phải trả lời khiếu nại của khách hàng.

Sở dĩ huy động vốn của các ngân hàng trên địa bàn TP.HCM tăng thấp hơn so với dư nợ cho vay là do các ngân hàng vẫn cạnh tranh trong huy động cho vay, nhằm tái cơ cấu lại nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn. Nhưng trên thực tế, thực trạng này đã diễn ra trong những năm qua và những tháng đầu năm 2019, tổng vốn huy động của các ngân hàng trên địa bàn TP.HCM vẫn thấp hơn tăng trưởng dư nợ cho vay. Duy chỉ 1-3 tháng giữa năm 2019, tăng trưởng huy động vốn của các ngân hàng cao hơn dư nợ cho vay.

Tuy nhiên, theo ông Minh, hiện tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn của các ngân hàng trên địa bàn theo thống kê, đều thấp hơn quy định dưới 40% theo quy định của Ngân hàng Nhà nước áp dụng hiện nay.

Trong tổng dư nợ tín dụng đạt 2,2 triệu tỷ đồng của các ngân hàng tại địa bàn TP.HCM đạt được trong 11 tháng đầu năm nay, ông Minh cho biết, riêng dư nợ cho vay bất động sản đạt 252.000 tỷ đồng, chiếm 11% tổng dư nợ cho vay trên địa bàn thành phố 11 tháng đầu năm, tương đương mức tăng trưởng 9,6% so với đầu năm nay. Nhưng còn số dư nợ này chỉ tính cho vay đầu tư dự án và mua nhà kinh doanh, không bao gồm dư nợ cho vay mua nhà để ở.

Trong khi đó, thống kê cụ thể từng phân khúc tín dụng cho thấy đến tháng 8/2019 của NHNN, tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản (bao gồm cả mục đích kinh doanh và mục đích tự sử dụng) tăng tới 14,58% so với cuối năm ngoái và chiếm 19,14% tổng dư nợ nền kinh tế, tương đương 1,48 triệu tỷ đồng tính đến hết tháng 7.

Số liệu của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM cũng cho thấy, nợ xấu của các ngân hàng trên địa bàn thành phố chiếm 2,2% trên tổng dư nợ của các ngân hàng. Riêng nợ xấu cho vay bất động sản của các ngân hàng trên địa bàn chiếm 3,3% tổng dư nợ cho vay bất động sản của các ngân hàng tại TP.HCM nói trên. 

Sáng 5/12, Ngân hàng Nhà nước ấn định tỷ giá trung tâm là 23.167 đồng/lượng, tăng 8 đồng so với hôm qua và là mức tỷ giá điều hành cao nhất từ trước đến nay. So với cuối năm trước, tỷ giá trung tâm đã tăng  gần 1,5%.

Quyết định tăng tỷ giá trung tâm được thực hiện trong bối cảnh tỷ giá USD/VND trên thị trường vẫn đang duy trì ổn định ở mặt bằng thấp. Tại Vietcombank, giá USD được mua vào ở mức 23.120 đồng và bán ra tại 23.240 đồng. Tỷ giá USD/VND ở các ngân hàng cổ phần phổ biến tại 23.130 đồng/USD (mua vào) – 23.220 đồng/USD (bán ra).

Vàng trong nước hôm qua tiếp tục phiên thứ hai tăng giá sau một thời gian dài giảm và đi ngang. Tuy vậy, vàng miếng SJC điều chỉnh nhẹ sáng nay. Giá vàng miếng SJC bán tại Vàng bạc Đá quý Sài gòn (SJC) được yết ở mức 41,37 triệu đồng/lượng (mua vào) và 41,59 triệu đồng/lượng (bán ra), tăng 30.000 đồng so với đầu giờ sáng qua. 

Ở chiều mua vào, các hãng vàng khác đồng loạt yết ở mức 41,4 triệu đồng/lượng, cao hơn giá tại SJC tới 40.000 đồng/lượng. Trong khi đó, giá bán ra thấp hơn và có sự chênh lệch đáng kể.  Tại Bảo tín Minh Châu, giá vàng miếng SJC hiện ở mức 41,4 triệu đồng chiều bán ra và 41,54 triệu đồng chiều mua vào. Đây cũng là hãng vàng đang yết giá bán thấp nhất trên thị trường. Giá vàng miếng SJC tại Doji nhỉnh hơn ở chiều bán ra (41,55 triệu đồng/lượng), còn tại Phú Quý là 41,57 triệu đồng/lượng.

Diễn biến giá vàng trong nước tương đối cùng pha với biến động của vàng thế giới. Sau những ngày tăng giá mạnh đầu tháng 12, giá vàng cũng đã chững lại.  Giá vàng giao ngay hiện ở mức 1.472 USD/oz, giảm 8USSD/oz. Giá vàng giao tương lai cũng giảm còn 1.481,3 USD/oz.

Giữa hai lựa chọn phát hành cổ phiếu mới hoặc bán cổ phiếu quỹ, VPBank đã quyết định sử dụng nguồn cổ phiếu quỹ có sẵn. Ảnh: Đức Thanh

VPBank bán 31 triệu cổ phiếu ESOP

Cuối tháng 11/2019, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) chính thức công bố phương án phát hành 31 triệu cổ phiếu ESOP cho cán bộ, công nhân viên, chậm hơn nửa năm so với dự kiến được thông qua tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2019. Giữa hai lựa chọn phát hành cổ phiếu mới hoặc bán cổ phiếu quỹ, VPBank đã quyết định sử dụng nguồn cổ phiếu quỹ có sẵn.

Được bổ sung 50 triệu cổ phiếu sau đợt mua lại tháng 10/2019, VPBank hiện sở hữu 123,2 triệu cổ phiếu quỹ, với giá trị hơn 3.600 tỷ đồng, tương đương bình quân 29.227 đồng/cổ phiếu. Trong khi đó, giá phát hành cổ phiếu ESOP chỉ bằng gần 1/3 (10.000 đồng/cổ phiếu), thặng dư vốn cổ phần của VPBank ước hụt đi gần 600 tỷ đồng, nếu phân phối hết.

Từ đầu năm đến nay, đã có khá nhiều ngân hàng lên chương trình cũng như hoàn tất tưởng thưởng cho nhân viên bằng cổ phiếu, bao gồm Ngân hàng TMCP Đông Á (SeABank), Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB), Ngân hàng TMCP Kỹ thương (Techcombank). Ngân hàng TMCP Quân đội (MBBank) cũng có thông báo phát hành 43 triệu cổ phiếu, tương đương 2% vốn điều lệ, sau 2 đợt năm 2015 (15 triệu cổ phiếu) và năm 2017 (17 triệu cổ phiếu). Ngân hàng TMCP Á châu (ACB) bán cổ phiếu quỹ để làm cổ phiếu thưởng, phân phối cho người lao động.

Phương thức sử dụng chính cổ phiếu quỹ bán lại cho người lao động cũng không hiếm gặp. Giữa năm 2017, khi cổ phiếu còn chưa được niêm yết, Techcombank đã phân phối gần 14,7 triệu cổ phiếu với giá 10.000 đồng, trong khi số cổ phần này được Ngân hàng mua lại từ cổ đông chiến lược HSBC với giá bình quân 23.445 đồng/cổ phiếu.

Với tính chất ưu đãi nhằm giữ chân nhân tài, giá bán cổ phiếu ESOP thường thấp hơn giá thị trường và đi kèm thời gian hạn chế chuyển nhượng. Với VPBank, số cổ phiếu ESOP trên sẽ được giải tỏa dần trong lộ trình 3 năm; nếu cán bộ, công nhân viên nghỉ việc, sẽ phải bán lại cổ phiếu với giá đã mua. Nếu nắm giữ đến khi hết thời hạn hạn chế chuyển nhượng, phần chênh lệch khi bán lại cổ phiếu sẽ là thu nhập mà họ được hưởng, có thể là “chốt lời” hoặc “cắt lỗ” tùy thuộc vào biến động giá cổ phiếu.

Phát hành cổ phiếu ESOP bằng nguồn vốn cổ phiếu quỹ mang về hai lợi ích: vừa để giữ chân nhân tài, vừa không làm tăng lượng cổ phiếu hiện có, từ đó tránh hiện tượng pha loãng cổ phiếu. Bên cạnh đó, giao dịch mua vào cổ phiếu quỹ thường có tác động tích cực hỗ trợ giá cổ phiếu. Lợi ích của cổ đông và cán bộ, công nhân viên phần nào được dung hòa.

Phân bổ ESOP cô đặc

Dù khoản thu nhập tương lai của người lao động không phải là chi phí ngân hàng trả nhân viên, không trực tiếp trừ vào lợi nhuận hàng năm của doanh nghiệp, nhưng một phần lợi nhuận để lại của doanh nghiệp đã bị giảm do chính sách này. Riêng ở đợt phát hành mới nhất của VPBank, gần 600 tỷ đồng bị hao hụt do chênh lệch giá mua bán.

Các chương trình ESOP của một số ngân hàng thường tập trung vào nhóm cán bộ cấp cao. Như trường hợp của VPBank, một nửa trong số cổ phiếu ưu đãi năm 2019 được dành cho Tổng giám đốc Nguyễn Đức Vinh (15,4 triệu cổ phiếu). Đợt phát hành cổ phiếu ESOP của Techcombank 3 năm gần đây cũng chỉ dành cho tỷ lệ nhân sự rất nhỏ.

Xét về yếu tố thu nhập, bên cạnh thu nhập chính từ lương thưởng, số cổ phiếu ESOP có thể nhận về chắc chắn cũng là yếu tố để các nhân viên cân nhắc và quyết định đi hay ở lại một tổ chức. Mặt tích cực của chương trình là tạo động lực, sự gắn bó với hoạt động kinh doanh ngân hàng, từ đó phản ánh vào giá trị công ty, tác động vào sự lên xuống giá cổ phiếu. Song việc mua cổ phiếu ESOP và trở thành ông chủ sở hữu cổ phần của ngân hàng cũng là sự “đặt cược” đối với họ.

Trong khi thời hạn 15/12 đang tới gần được kỳ vọng như là một điểm tựa cho thị trường chứng khoán, với kỳ vọng Mỹ và Trung Quốc sẽ đồng ý với một thỏa thuận thương mại giai đoạn đầu tiên, bình luận của Tổng thống Mỹ ngày hôm qua lại “lung lay” kịch bản này. Ông Donald Trump cho biết có thể đợi đến sau cuộc bầu cử vào năm tới do các cuộc đàm phán thương mại không cho thấy dấu hiệu tiến triển mới. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross cũng xác nhận thuế mới với hàng Trung Quốc nhập khẩu sẽ có hiệu lực từ ngày 15/12 như kế hoạch, trừ khi xuất hiện tiến triển đáng kể.

Thị trường các tài sản rủi ro lao dốc. Chỉ số DowJones giảm 289 điểm (-1,04%), S&P 500 cũng bốc hơi 0,64%. Trong khi đó, sức hấp dẫn của tài sản an toán lại tăng nhiệt trở lại sau thời gian dài trong xu hướng giảm và đi ngang.

Giá vàng giao ngay hiện ở mức 1.480 USD/oz. Giá vàng giao tháng 12 cũng tăng hơn 1%, lên 1.483 USD/oz.

Vàng miếng SJC tăng vọt sau biến động giá vàng thế giới

Tính đến thời điểm 9h30, giá vàng miếng SJC trong nước tại các hãng vàng cũng đồng loạt tăng mạnh, trên 100.000 đồng mỗi lượng. Tại Vàng bạc Đá quý Sài gòn, vàng miếng SJC tăng lên 41,3 triệu đồng/lượng chiều mua vào và 41,53 triệu đồng/lượng chiều bán ra, tăng 100.000 đồng mỗi lượng so với sáng hôm qua.

Trong khi đó, Doji yết giá vàng tăng tới 150.000 đồng/lượng, lên 41,35 triệu đồng/lượng (mua vào) và 41,5 triệu đồng/lượng (bán ra), giảm 30.000 đồng/lượng so với sáng qua. Giá vàng miếng ở Phú Quý nhỉnh hơn Doji 10.000 đồng ở cả hai chiều.

Tại Bảo tín Minh Châu, giá vàng miếng SJC hiện là 41,36 triệu đồng chiều bán ra và 41,5 triệu đồng chiều mua vào. Những người mua vàng ngày hôm qua đã có thể lãi ngay sáng nay nhưng với phần lãi rất mỏng do chênh lệch giá mua bán mỗi hiện cũng quanh 150.000 đồng.

NHNN hiện ấn định tỷ giá trung tâm ở mức 23.159 đồng/USD, tăng 3 đồng so với hôm qua. Tỷ giá vẫn tiếp tục duy trì ở mặt bằng thấp sau khi NHNN điều chỉnh giảm tỷ giá USD/VND mua vào tại Sở giao dịch NHNN từ 23.200 đồng/USD xuống 23.175 đồng/USD cuối tuần trước. Tại Vietcombank, tỷ giá USD/VND hiện giao dịch ở mức 23.120 đồng/USD chiều mua vào và 23.240 đồng/USD chiều bán ra. So với cuối năm 2018, tiền đồng đã lên giá nhẹ. Nếu tính thêm cả phần chênh lệch mua bán, việc đầu tư vào đồng USD mang về tỷ suất lợi nhuận âm. 

Giá vàng được dự đoán sẽ tăng cao. Ảnh: PV

Sau khi giá vàng được hỗ trợ bởi một loạt yếu tố có lợi trong vài tháng qua, giới phân tích nhận định giá kim loại quý sẽ tăng cao, khả năng chạm 2.000 USD. Song, thời điểm để giá vàng đạt được mốc trên vẫn không chắc chắn và sẽ cần nhiều trợ lực hơn nữa để đạt mục tiêu này. 

Các yếu tố có thể làm tăng đáng kể giá vàng bao gồm rủi ro địa chính trị leo thang liên quan đến các sự kiện như xung đột ở Iran, biểu tình ở Hong Kong...

Chia sẻ với trang Kitco News, ông Sean Boyd, CEO của Agnico Eagle cho rằng, chu kỳ tăng giá của vàng bắt đầu từ năm 2015. Và hiện nay chỉ là giai đoạn đầu của chu kỳ đó. Ông dự đoán, khoảng 2-3 năm nữa, vàng sẽ đạt mốc 2.000 USD mỗi ounce.

Trong khi đó, chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Bùi Quang Tín thì nhận định, giá vàng có thể tăng khoảng 30%, lên mức 2.000 USD mỗi ounce (46,2 triệu đồng một lượng) vào năm 2020.

Cơ sở để ông Tín đưa ra dự báo này là Cục dự trữ Liên bang Mỹ - Fed đã cắt giảm lãi suất cho vay ngay trong đêm, xuống mức mục tiêu từ 1,75% đến 2% trong tháng 9. ECB cũng cắt giảm lãi suất tiền gửi xuống mức thấp kỷ lục (-0,5%) và đưa ra một chương trình mua trái phiếu lớn trong cùng tháng. Tại Nhật Bản, khi mục tiêu lãi suất ngắn hạn đã nằm trong vùng tiêu cực, Ngân hàng Nhật Bản lại báo hiệu cơ hội tiếp tục nới lỏng lãi suất trong thời gian tới.

Trong điều kiện đó, vàng sẽ tiếp tục là một loại tiền tệ thay thế hoàn hảo do tính ổn định và việc sở hữu không tốn chi phí, đặc biệt khi so sánh với việc gửi tiền nhưng gặp phải lãi suất âm tại nhiều quốc gia trên thế giới.

Hiện tại, vàng đang chịu áp lực giảm giá nhẹ khi chứng kiến thị trường chứng khoán thế giới, bao gồm các chỉ số chứng khoán của Mỹ gần đây đạt mức cao kỷ lục. Giá vàng kỳ hạn tháng 2/2020 chốt phiên hôm qua giảm 3,3 USD một ounce xuống 1.469,40 USD.

Cùng lúc, giá vàng giao ngay cũng giảm 3 USD trong phiên 2/12, xuống 1.462 USD. Đến sáng nay, giá vẫn đang giao dịch quanh mốc này. Quy đổi ra tiền Việt, mỗi lượng vàng hiện tương đương 41 triệu đồng. 

Dữ liệu sản xuất lạc quan từ Trung Quốc và khu vực đồng euro đã làm thị trường chứng khoán thế giới và giá dầu thô tăng vào hôm thứ hai và gây áp lực lên thị trường tài sản vàng - nơi trú ẩn an toàn.

Theo đó, lần đầu tiên trong bảy tháng, hoạt động của nhà máy ở Trung Quốc chứng kiến sự mở rộng. Các chỉ số quản lý mua hàng (PMI) đã tăng lên 50,2 trong tháng 11 so với 49,3 trong tháng 10. Chỉ số trên 50,0 cho thấy sự tăng trưởng trong lĩnh vực này. Trong khi đó, PMI sản xuất khu vực đồng euro đạt 46,9 vào tháng 11 so với 45,9 vào tháng 10. 

Trong nước, giá vàng cũng đang đi xuống. Sáng nay, Tập đoàn DOJI mua vào vàng miếng tại 41,19 triệu đồng một lượng, giảm 60.000 đồng so với hôm qua. Giá bán ra cũng giảm mức tương tự, xuống 41,34 triệu đồng.

Các doanh nghiệp vàng khác trong nước như Công ty PNJ cũng giảm nhẹ lên quanh 41,22 - 41,42 triệu đồng mỗi lượng, giảm 30.000 đồng. Biên độ mua bán duy trì quanh 200.000 đồng.

LienVietPostBank là ngân hàng thứ 16 được áp dụng Basel 2 trước thời hạn

Basel II là bộ tiêu chuẩn Quốc tế không chỉ bao gồm việc lượng hóa rủi ro thông qua các chỉ số và mô hình, mà còn bao gồm yêu cầu hoàn thiện cơ cấu tổ chức quản trị, chính sách, nâng cao văn hóa rủi ro và tăng cường tính minh bạch của thị trường. Nhận định đây là bộ tiêu chuẩn có tầm ảnh hưởng lớn, thay đổi cốt lõi cách thức Ngân hàng xây dựng định hướng kinh doanh và quản lý rủi ro, phù hợp với xu hướng thị trường và bắt kịp với thông lệ Quốc tế…. HĐQT, Ban Điều hành LienVietPostBank đã sớm có những chỉ đạo đồng bộ và quyết liệt về công tác triển khai áp dụng Thông tư 41 theo chuẩn Basel II tại Ngân hàng. 

Để chuẩn hóa hệ thống tính toán và quản lý tỷ lệ an toàn vốn theo yêu cầu tại Thông tư 41/2016/TT-NHNN, LienVietPostBank đã ký kết các hợp đồng tư vấn với các đối tác uy tín trong nước và Quốc tế. Bên cạnh đó, LienVietPostBank đã quyết liệt xây dựng và triển khai những kế hoạch về vốn, cải thiện cơ cấu tổng tài sản, nâng cao các quy trình quy định kiểm soát nội bộ nhằm đáp ứng các quy định chặt chẽ về vốn, quản trị rủi ro và các yêu cầu về đầu tư nâng cấp hệ thống CNTT hiện đại.

Lãnh đạo LienVietPostBank cho biết, việc được phê duyệt trước thời hạn về áp dụng Thông tư 41 theo chuẩn Basel II là cột mốc rất quan trọng cho thấy Ngân hàng đã đáp ứng được những nguyên tắc quản trị rủi ro cao hơn, tạo nền tảng cho sự phát triển ổn định, bền vững, nâng cao vị thế cạnh tranh của LienVietPostBank trên thị trường.